AI tạo sinh, đặc biệt là ChatGPT, đang ngày càng trở nên gần gũi và hữu ích với mọi ngành nghề, từ giáo viên, nhân viên văn phòng đến phụ huynh, người lớn tuổi. Nhưng với những người không chuyên về công nghệ, việc học AI thường mang lại cảm giác “xa vời” hoặc “quá phức tạp”. Tin vui là bạn hoàn toàn có thể nắm bắt và ứng dụng AI chỉ với 15 phút mỗi ngày – miễn là có lịch học phù hợp và phương pháp đúng đắn.
1. Vì sao người không chuyên vẫn nên học AI?
Rất nhiều người cho rằng chỉ những ai làm trong lĩnh vực công nghệ mới cần quan tâm đến AI. Nhưng thực tế, AI đã thâm nhập vào từng ngóc ngách của đời sống thường ngày: từ việc soạn thảo văn bản, dạy học, chăm sóc khách hàng đến hỗ trợ con học tập. Việc hiểu và sử dụng AI không còn là một kỹ năng “cao cấp” mà đang trở thành một “kỹ năng sống” cơ bản, tương tự như việc sử dụng email hay soạn văn bản Word.
Nếu bạn không kịp thay đổi, có thể sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội: từ tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu suất công việc, đến tạo ra những sản phẩm sáng tạo mà trước kia phải nhờ đến cả đội ngũ kỹ thuật. Do đó, đầu tư mỗi ngày 15 phút để học AI là khoản đầu tư xứng đáng, giúp bạn không bị tụt lại phía sau trong thời đại số.

2. Lịch học 15 phút mỗi ngày cho người bận rộn
Thay vì lao vào học một cách dồn dập rồi nhanh chóng bỏ cuộc, bạn có thể áp dụng lịch học nhẹ nhàng nhưng hiệu quả dưới đây – chỉ 15 phút mỗi ngày, phù hợp với mọi lịch trình.
Thứ 2 – Làm quen và đặt câu hỏi thông minh với ChatGPT
Dành thời gian tìm hiểu cách tương tác hiệu quả với AI. Học cách đặt câu hỏi rõ ràng, cụ thể, có mục tiêu. Ví dụ: thay vì hỏi “viết giúp tôi bài viết”, hãy yêu cầu “viết bài chia sẻ 500 chữ về lợi ích của AI trong giáo dục, giọng văn gần gũi, dễ hiểu”.
Thứ 3 – Ứng dụng AI trong công việc hằng ngày
Thử dùng ChatGPT để soạn thảo email, làm PowerPoint, tóm tắt nội dung dài hoặc chuyển đổi văn bản hành chính sang lời nói dễ hiểu. Đây là ngày để thực hành những tình huống thực tế trong công việc của bạn.
Thứ 4 – Sáng tạo nội dung với AI
Tập viết blog, bài đăng mạng xã hội, mô tả sản phẩm hay thư mời bằng ChatGPT. Học cách điều chỉnh phong cách, độ dài và giọng văn để phù hợp từng đối tượng đọc giả.
Thứ 5 – Dạy và học cùng AI
Nếu bạn là giáo viên hoặc phụ huynh, hãy dùng ngày này để khám phá cách AI có thể giúp tạo câu hỏi trắc nghiệm, giải thích khái niệm cho học sinh, lên kế hoạch bài giảng hoặc gợi ý hoạt động học tập hấp dẫn.
Thứ 6 – Tối ưu hóa hiệu suất cá nhân bằng AI
Học cách dùng AI để lên kế hoạch tuần, quản lý thời gian, tạo checklist công việc, viết nhật ký cảm xúc hoặc gợi ý thực đơn dinh dưỡng. Đây là ngày để bạn “đối thoại” với AI như một trợ lý cá nhân.
Thứ 7 – Trải nghiệm AI đa dạng hơn
Thử dùng các công cụ AI khác như tạo ảnh bằng DALL·E, tạo giọng nói từ văn bản, tổng hợp video bài giảng ngắn, v.v. Ngày này giúp bạn mở rộng góc nhìn, thấy được AI không chỉ là… gõ văn bản.
Chủ nhật – Nhìn lại và chia sẻ
Dành thời gian tổng kết lại một tuần học. Viết lại 1-2 điều bạn học được, chia sẻ với bạn bè hoặc trong một nhóm học AI. Việc chia sẻ giúp bạn ghi nhớ sâu và nhận thêm ý tưởng từ người khác.
3. Bí quyết giúp bạn không bỏ cuộc
Một trong những lý do khiến nhiều người “học AI giữa chừng” là vì cảm thấy quá tải hoặc… không thấy kết quả rõ rệt. Nhưng nếu đi đúng cách, AI không chỉ dễ tiếp cận mà còn gây nghiện tích cực.
Hãy bắt đầu từ mục tiêu đơn giản: như “tôi muốn soạn email nhanh hơn”, hoặc “tôi muốn hỗ trợ con làm bài tập hiệu quả hơn”. Khi thấy AI giúp bạn đạt được điều gì đó cụ thể, bạn sẽ có động lực học tiếp.
Ngoài ra, nên giữ thói quen học đều đặn – không cần nhiều thời gian, chỉ cần đúng giờ và đúng mục tiêu. Việc học AI không cần nhớ lý thuyết nhiều, chủ yếu là thực hành và trải nghiệm.
Thạc sĩ Võ Thị Mỹ Duyên – chuyên gia đào tạo ứng dụng AI tạo sinh, từng chia sẻ: “Người không chuyên có thể học AI nhanh hơn mình tưởng, miễn là học đúng cách. Giống như học nấu ăn vậy – không ai cần biết định luật vật lý để nấu ăn ngon cả.” Đây là lời nhắc nhở dễ thương nhưng rất thật về việc học AI không cần “căng não”.
4. Học AI là một hành trình, không phải đích đến
Đừng áp lực phải “giỏi AI” ngay trong vài tuần. Hãy xem việc học AI như một thói quen sống mới – giống như bạn học cách dùng điện thoại thông minh khi lần đầu chuyển từ điện thoại phím bấm.
Càng tiếp xúc, bạn càng quen. Càng áp dụng, bạn càng sáng tạo. Và đến lúc nào đó, bạn sẽ thấy mình không thể làm việc thiếu AI – không phải vì bị ép buộc, mà vì nó quá tiện lợi.
Chìa khóa là: kiên nhẫn, đều đặn và thực hành ngay trên công việc và cuộc sống của bạn.
Bài viết do AI tổng hợp dựa theo một phần giáo trình VTALK