Không ai có thể đứng ngoài sự biến động của nền kinh tế, đặc biệt là thị trường lao động. Nhưng sở hữu những kỹ năng này có thể giúp chúng ta duy trì khả năng cạnh tranh trong sự biến động của việc làm và nhanh chóng xoay chuyển sang một công việc hoặc ngành khác ngay khi cần.
Theo một cuộc khảo sát gần đây của Insight Global với 1.004 người trưởng thành, 78% người Mỹ lo lắng về việc mất việc làm trong thời gian sắp tới. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng đưa ra dự đoán năm 2023 sẽ giống như một cuộc suy thoái đối với hàng triệu người trên thế giới. Ngay khi nền kinh tế tăng trưởng chậm lại, thị trường nghề nghiệp sẽ trở nên vô cùng cạnh tranh và gây khó khăn cho cả người đi làm và người đang nỗ lực tìm kiếm việc làm.
Do đó, để sống sót trong sự khốc liệt của thị trường việc làm, hầu hết mọi người phải nhận ra tầm quan trọng của những kỹ năng mềm cần thiết. Điều này như một hành trang kiến thức có thể giúp bạn duy trì công việc hiện tại hay nhanh chóng chuyển sang một công việc hoặc ngành khác
Dưới đây là 3 kỹ năng công việc sẽ giúp bạn không lo thất nghiệp bất chấp khủng hoảng suy thoái kinh tế.
1. Linh hoạt
Trước kia, ít ai nghĩ rằng họ có thể làm việc dù chẳng phải đến công ty hay văn phòng. Nhưng từ khi đại dịch COVID-19 diễn ra, mọi người phải ở nhà để cách ly, người ta chuyển từ làm việc offline sang online và công việc vẫn diễn ra trôi chảy. Tuy nhiên, việc chuyển đổi mô hình kinh doanh buộc các nhà điều hành phải thay đổi tư duy vận hành, cải tiến dây chuyền sản xuất, thậm chí phải thu hẹp quy mô và cắt giảm nhân sự ở những bộ phận không cần thiết. Điều này gây khó khăn cho rất nhiều người đi làm, bởi họ chẳng thể lường trước tình huống doanh nghiệp có lúc không còn cần họ nữa.
Vì thế, tự thân mỗi người phải tự trang bị cho mình những phương án dự phòng và những kiến thức cần thiết cho sự đổi mới. Ở mỗi giai đoạn khác nhau, các lựa chọn dự phòng cho công việc lại thay đổi dựa theo tình huống khi ấy. Đó là lý do tại sao tính linh hoạt là một kỹ năng rất quan trọng cần phải có khi bước chân vào thị trường lao động.
Để thể hiện sự linh hoạt, ví dụ như trong sơ yếu lý lịch, hãy đưa ra thời gian chúng ta tham gia vào các vai trò, chức năng hoặc phòng ban khác nhau trong doanh nghiệp; khả năng giải quyết vấn đề trong một dự án quan trọng; tình nguyện giúp đỡ một việc gì đó ngoài trách nhiệm công việc thông thường, hoặc làm việc với một nhóm người ở phòng ban khác v.v.
Thể hiện được sự linh hoạt trong hồ sơ xin việc, nhà tuyển dụng sẽ nhìn thấy khả năng làm tốt công việc của ứng viên trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, ngay cả trong những thời điểm “không chắc chắn”. Các nhà điều hành mong đợi nhân viên thích nghi nhanh chóng và phản ứng kịp thời khi kế hoạch thay đổi. Vì doanh nghiệp kinh doanh luôn phải đối mặt với những biến động của nền kinh tế hay những thay đổi của nhà cung cấp và hành vi của khách hàng. Người nhân viên phải chuẩn bị sẵn sàng cho những tình huống phát sinh, ngay cả trong trường hợp xấu nhất là công ty phá sản hay bị đuổi việc. Lúc này, sự linh hoạt là kỹ năng quan trọng để sống sót trong một phòng ban khác hay trong một doanh nghiệp mới hoàn toàn.
2. Quản lý dự án
Trong thời kỳ bất ổn, những thách thức mới chắc chắn sẽ nảy sinh. Vào thời điểm mọi thứ đang thay đổi, các công ty sẽ tìm kiếm “những người có thể xác định các vấn đề mới, đưa ra giải pháp và thúc đẩy mọi thứ tiến lên”. Để thỏa mãn yêu cầu đó, người đi làm phải trang bị cho mình kỹ năng quản lý, vận hành công việc trơn tru không chỉ của cá nhân mà còn của cả phòng ban, cả doanh nghiệp.
Kỹ năng quản lý dự án thể hiện sự thấu hiểu, tâm huyết của người lao động với công việc, sự nhạy bén với những thay đổi và khả năng đương đầu, giải quyết vấn đề mới. Một người nhân viên giỏi về mặt quản lý là người có kiến thức chuyên môn, tầm nhìn bao quát, thái độ làm việc chuyên nghiệp và luôn có những phương án dự phòng cho các tình huống bất ngờ không thể dự báo trước. Không chỉ nắm rõ kế hoạch, kỹ năng quản lý còn yêu cầu người đi làm phải hiểu rõ nhân sự trong doanh nghiệp, mức độ tương tác với các thành viên khác để kết nối và mở rộng các mối quan hệ cho chính bản thân mình.
Vì vậy, kỹ năng quản lý là một trong những kỹ năng hàng đầu mà các công ty đang tìm kiếm trong quá trình tuyển dụng. Ngay cả trong những ngày đen tối nhất của đại dịch, các nhà quản lý tuyển dụng về công nghệ, tài chính, v.v. đều muốn hướng tới một mục tiêu lớn hơn để duy trì và phát triển công ty. Thế nên, rèn luyện được kỹ năng quản lý sẽ tạo tiền đề cho khả năng xử lý và thực hiện kế hoạch ở bất kỳ nhiệm vụ hay ngành nghề nào, là yếu tố cần thiết để mỗi người có được cơ hội thăng tiến trong công việc và trong tương lai.
Kỹ năng quản lý là một trong những kỹ năng hàng đầu mà các công ty đang tìm kiếm.
3. Kỹ năng giao tiếp
Bất kể nền kinh tế đang ở trạng thái nào, bất kể công ty đang trong thời kỳ nào, khả năng giao tiếp rõ ràng tại nơi làm việc là một kỹ năng phổ quát “luôn được yêu cầu” trong “tất cả các ngành công nghiệp”. Bởi giao tiếp là chìa khóa quan trọng giúp kết nối mọi người với nhau, là công cụ để công việc được thực hiện trôi chảy và để bầu không khí doanh nghiệp trở nên thoải mái. Môi trường làm việc vui vẻ và thân thiện sẽ tạo ra chất lượng tốt hơn hẳn so với những nơi chỉ toàn áp lực.
Nắm vững nghệ thuật giao tiếp có thể giúp người tìm việc nổi bật và tìm được việc làm trong các ngành nghề khác nhau. Vì trong một buổi phỏng vấn, người có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ biết kiểm soát nhịp độ trò chuyện cũng như dẫn dắt mọi người lắng nghe sự trình bày của mình, là cơ hội to lớn để ứng viên thể hiện kiến thức chuyên môn cũng như khả năng làm việc của mình với nhà tuyển dụng. Hay trong trường hợp chỉ cần ngồi trước máy tính cả ngày và báo cáo với lãnh đạo, người nhân viên vẫn cần có kỹ năng giao tiếp trôi chảy để thuyết trình về kế hoạch đề ra hay trình bày về dự án sắp tới và thuyết phục nhà lãnh đạo rằng mình có thể mang lại giá trị cho doanh nghiệp. Một người có khả năng ăn nói sẽ tự tin thể hiện bản thân với ban quản lý, từ đó dễ dàng thăng tiến trong sự nghiệp.
Les Brown là một cựu chính trị gia người Mỹ, người dẫn chương trình truyền hình và DJ radio, và được công nhận là một trong những diễn giả có động lực lớn nhất thế giới đã từng nói rằng: “Kỹ năng giao tiếp là một công cụ quan trọng trong cuộc hành trình theo đuổi mục tiêu, dù là với gia đình, đồng nghiệp hay khách hàng của bạn”. Không chỉ trong công việc mà còn trong đời sống, khả năng giao tiếp là yếu tố quan trọng để mỗi người xây dựng vòng tròn quan hệ, kết nối với nhiều người trong xã hội và mở ra những cơ hội mới trong cuộc đời.
Pierre-Olivier Gourinchas, nhà kinh tế trưởng của IMF, nói với CNBC hôm 11/10 rằng: “Năm tới sẽ chứng kiến những diễn biến ảm đạm”. Sự suy yếu của nền kinh tế đang ở mức nghiêm trọng báo động sự thay đổi mạnh mẽ trong thị trường lao động. Đối mặt với những tác động trong các công việc khác nhau, người nhân viên phải chủ động thay đổi để thích nghi với hoàn cảnh và luôn trau dồi các kỹ năng trên vì nó chắc chắn sẽ rất cần thiết trong tương lai.
Nguyễn Ngọc Xuân Quỳnh